Jednym z aktualnie najbardziej popularnych tematów, budzącym powszechne dyskusje oraz poruszenie jest kwestia szczepienia przeciwko COVID-19. Zważywszy na fakt, że społeczeństwo prezentuje zgoła odmienne opinie w analizowanym zakresie, a także, że coraz częściej docierają do nas doniesienia medialne, związane z procederem fałszowania zaświadczeń o szczepieniu, postanowiliśmy zgłębić temat. Jaka odpowiedzialność grozi za wystawienie fałszywego zaświadczenia o szczepieniu? Co grozi za posługiwanie się fałszywym certyfikatem? A z jakimi sankcjami spotkać się może lekarz wystawiający taki dokument? Zapraszamy do lektury!
Wystawienie fałszywego zaświadczenia o szczepieniu przede wszystkim należy rozpatrywać w kontekście przepisów Kodeksu karnego przewidujących odpowiedzialność karną za fałszerstwo. Zgodnie z art. 270 k.k. „Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”. W przypadku mniejszej wagi kara jest ograniczona do grzywny albo kary ograniczenia wolności. Tu oczywiście pojawia się pytanie, czy wystawienie fałszywego zaświadczenia szczepiennego mogłoby się kwalifikować jako taki przypadek. Z jednej strony można twierdzić, że (przynajmniej aktualnie) fałszywe zaświadczenie o szczepieniu nie daje jakiś szczególnie istotnych uprawnień. Z drugiej jednak strony na szali leży zdrowie publiczne, które jest istotnym dobrem prawnym.
Odmiennie kształtuje się odpowiedzialność karna, jeżeli sprawca dopuścił się korupcji wydając fałszywe zaświadczenie o szczepieniu. Przewidywana kara jest wyższa i obejmuje pozbawienie wolności od 6 miesięcy do lat 8. W sytuacji, gdy przestępstwa dopuszcza się lekarz – z uwagi na to, że działa jako funkcjonariusz publiczny – odpowiedzialność jest wyższa – przepisy przewidują karą pozbawienie wolności od roku do 10 lat. Co ważne takiej odpowiedzialności podlega zarówno osoba udzielająca jak i przyjmująca korzyść.
Jak wygląda odpowiedzialność osoby posługującej się fałszowanym zaświadczeniem o szczepieniu?
Jest poniekąd odbiciem odpowiedzialności lekarza. Musi się ona liczyć z odpowiedzialność za podżeganie do poświadczenia nieprawdy, a w przypadku korupcji w rachubę wchodzić z kolei będzie przekupstwo. Dodać również należy, że jeżeli sfałszowane zaświadczenie zostanie wykorzystane dojdzie nam ponadto odpowiedzialność za użycie takiego dokumentu. Zgodnie z prawem kto używa sfałszowanego dokumentu podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Podkreślić w tym miejscu należy, że sprawca musi mieć zamiar popełnienia przestępstwa. Jeżeli zatem, ktoś nie wiedział, iż zamiast szczepionki wstrzyknięte zostało mu placebo i następnie posługiwał się fałszywym certyfikatem nie podlega odpowiedzialności. Podobnie w przypadku lekarza, który nieumyślnie pomylił ampułki, wstrzykując inną substancję niż szczepionka. W takim przypadku, również nie będzie można mówić o popełnieniu przestępstwa fałszerstwa.
Jeśli masz pytania, potrzebujesz pomocy, indywidualnej konsultacji skontaktuj się z nami!
Autorką artykułu jest Elżbieta Antosiewicz – studentka prawa; z Kancelarią związana od stycznia 2022 roku